Ngỡ ngàng như sự biến đổi của trẻ khi bước vào tuổi dậy thì từ 3 tuổi.

Chị Lành phát hiện con gái có dấu hiệu dậy thì sớm, như ngực và vùng kín to ra, nhưng do nghĩ rằng con phát triển nhanh nên chị không đưa đi khám ngay. Đến khi thấy chất nhầy ở vùng kín giống của mình, chị mới lo lắng và đưa con đến Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, bác sĩ xác nhận con chị đã dậy thì. Thực tế, dậy thì sớm ở trẻ không hiếm; từ năm 2008, Bệnh viện Nhi Đồng 1 TPHCM đã điều trị 39 trường hợp, trong đó có bé gái 20 tháng tuổi đã có kinh nguyệt. Nhiều bé trai 3-4 tuổi cũng có dấu hiệu dậy thì sớm như bộ phận sinh dục to bất thường và xuất hiện lông.

Trẻ gái thường dậy thì sớm hơn trẻ trai, nhưng nhiều phụ huynh không đưa con đi khám kịp thời do nghĩ rằng trẻ còn nhỏ. Tiến sĩ Nguyễn Thị Hoàn cho biết dậy thì sớm xuất hiện trước 8 tuổi ở trẻ gái và trước 9 tuổi ở trẻ trai, có hai dạng: thật và giả. Dậy thì giả có thể tự hết nếu không điều trị, trong khi dậy thì thật cần can thiệp y tế để ngăn chặn sự phát triển nhanh của xương và cơ thể, tránh ảnh hưởng đến chiều cao và tâm lý. Tại các bệnh viện, số trẻ gái dậy thì sớm đến khám nhiều hơn trẻ trai.

Y học đã xác định khoảng 10 nguyên nhân gây bệnh dậy thì sớm, bao gồm bất thường ở vùng thần kinh trung ương, tổn thương thần kinh sau viêm nhiễm và bất thường bẩm sinh. Để chẩn đoán, bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm hormone sinh dục, chụp cộng hưởng từ não và X-quang tuổi xương. Nếu xác định được nguyên nhân, bác sĩ sẽ chỉ định điều trị phù hợp; nếu không, có thể dùng thuốc để giảm hormone giới tính và ngừng quá trình dậy thì. Quá trình điều trị thường kéo dài, nhưng khi khỏi, trẻ sẽ phát triển các đặc tính sinh dục bình thường khi lớn lên. Trẻ gái dậy thì sớm thường có biểu hiện như ngực to ra và ra huyết âm đạo, trong khi trẻ trai có thể xuất hiện lông mu, vỡ giọng và dương vật to hơn bình thường.

Có nhiều nguyên nhân phức tạp khiến trẻ dậy thì sớm.